Rekreacja. Wycieczki krajoznawcze z centrum Wierchomli Wielkiej.

W samej Wierchomli

• ZIMA: stacja narciarska „Dwie Doliny”.
• OD WIOSNY DO JESIENI:
  • wędkowanie nad Popradem,
  • kilka źródełek wody mineralnej o rozmaitym składzie – spacery dolinkami,
  • duże tereny leśne (Popradzki Park Krajobrazowy), rezerwaty przyrody „Lębarczek” i „Wierchomla”. Piękna dolina potoku Potasznia.

Wycieczki piesze kilkugodzinne.

• Trasa: Bacówka nad Wierchomlą (schr.) – Łabowska Hala (schr.) – Parchowatka – Wierchomla
• Trasa: Pusta Wielka – Żegiestów – [przejazd busem do Muszyny] – Rezerwat lipowy Obrożyska (tu przyrodnicza ścieżka dydaktyczna)– Szczawnik – Bacówka nad Wierchomlą (schr.).
• Trasa: Pusta Wielka – Bacówka nad Wierchomlą (schr.) – Runek – Łabowska Hala (schr.) – Parchowatka – Wierchomla.
• Spacer dla obejrzenia panoramy gór z wsią w dole (2 godz.).

Wycieczki piesze całodzienne.

• Trasa: Parchowatka – Łabowska Hala (schr.) – Cyrla (schr.) – wieś Rytro – Wielki Rogacz – Obidza – Eliaszówka – Piwniczna (powrót busem). [może być podzielona na dwa odcinki: z zejściem np. z Wielkiego Rogacza do Piwnicznej lub – wcześniej – powrotem z Rytra].
• Trasa: Pusta Wielka – Runek – Jaworzyna (schr.) – Krynica – Runek – Bacówka nad Wierchomlą (schr.) – zejście do wsi. [może być skrócona, np. bez schodzenia do Krynicy].

Niektóre bliskie wyprawy rowerowe.

• Do Żegiestowa Zdroju (na tzw. Łopatę), gdzie ornitologiczna ścieżka przyrodnicza (posiłek np. w pensjonacie „Irena”).
• W górę doliny Kosarzyska, do Hotelu Górskiego „Sucha Dolina”, a nawet na Obidzę, skąd piękne widoki (posiłek w hotelu lub na Obidzy).
• Przez Piwniczną (ładna Pijalnia wody mineralnej), do wsi Głębokie, gdzie źródełko św. Kingi (bary i restauracje w Piwnicznej Zdroju).

Samochodowe bliskie (do 30 km. w jedną stronę).

• „Państwo muszyńskie” i najbliższe cerkwie łemkowskie: Wierchomla (cerkiew z 1821 r.) – Andrzejówka (ok. 1864; tu: „dzwon Ewa”, ikony z cerkwi wcześniejszej) – Muszyna (ruiny zamku, domy na ulicy Kościelnej, ładne muzeum) – Powroźnik (1600 – najstarsza, piękna cerkiew łemkowska w polskich Karpatach, zabytek UNESCO).
• Krynica: drewniane wille i obiekty zdrojowe, Muzeum Nikifora, „Patria”. Tylicz: zachowany układ urbanistyczny rynku, kościół z 1612 r.
• Stary Sącz (zał. ok. 1270 r.): drewniana zabudowa rynku i pobliskich uliczek, „Dom na Dołkach” z muzeum regionalnym, klasztor klarysek, ołtarz papieski, brama szeklerska.
• Nowy Sącz: rynek, bazylika św. Małgorzaty, kościół św. Rocha. Muzeum Okręgowe. „Stara synagoga”. Park etnograficzny. Miasteczko Galicyjskie.
• Lubowla (L’ubovňa). Muzeum w restaurowanym Zamku Lubomirskich (liczne świadectwa kultury polskiej), skansen obok zamku.

Samochodowe dalsze.

• Okolice Gorlic. Szymbark: kasztel renesansowy obok skansenu. Gorlice: Muzeum Karwacjanów. Libusza: Kościół Narodzenia NMP (ok. 1513). Szalowa: kościół św. Michała Archanioła. Biecz: centrum miasta z fragmentami murów, kolegiata, muzeum, grób Wacława Potockiego w kościele św. Anny. Binarowa: kościół św. Michała Archanioła z ok. 1500 r. (lista UNESCO). Sękowa: kościół św. św. Filipa i Jakuba z 1520 r. (lista UNESCO).
• „Do miodu”, czyli przez Nowy Sącz lub przez Krynicę do wsi Kamianna. Następnie [lub przy innej okazji] do Grybowa i dalej do wsi Stróże, gdzie muzeum pszczelarstwa przy gospodarstwie „Sądecki Bartnik”.
• Kultura Łemków Beskidu Niskiego. Owczary (cerkiew1653), Bartne (1842; ikonostas z XVIII w.; filia Muzeum w Gorlicach;p lista UNESCO), Gładyszów (1939 – zbudowana przez huculskich cieśli), Kwiatoń (2. poł. XVIII w.; lista UNESCO), Łosie (chata maziarza), Bielanka (1773). Obiad np. na końcu wsi Łosie, nieco poniżej zapory zalewu Klimkówka.
• Z biegiem Dunajca. Łopuszna: zespół dworski z końca XVIII w. – obecnie muzeum kultury szlacheckiej. Dębno Podhalańskie: kościół św. Michała Archanioła z XV w. (lista UNESCO). Niedzica: zamek, spichlerz drewniany (kon. XVIII w.), Kacwin: spichlerze tzw. „sypańce”. Krościenko: poł. pierzeja rynku, drewniana zabudowa uzdrowiska. Szczawnica: drewniane wille uzdrowiska.
• Region Limanowej. Dwór w Świdniku (restauracja). Limanowa: secesyjny kościół MB Bolesnej. [Jeśli dłuższa wycieczka, to z Limanowej przez Tymbark i Jodłownik do Szczyrzyca, gdzie opactwo cysterskie z 1234 r. (z browarem) i muzeum.] Laskowa: dwór z XVII w., a na Jędrzejówce – prywatny skansen. Kamionka Mała: kaplica na cmentarzu wojennym  z 1915 r. Chomranice: kościół z końca XVII w.
• Bardiów (Bardejov) (lista UNESCO): stare miasto, bazylika św. Idziego na rynku (najwyższy ołtarz drewniany w Europie), mury obronne, ratusz wczesnorenesansowy, zespół budynków gminy żydowskiej.

Spływ Popradem na odcinku Muszyna-Stary Sącz (lub odcinki krótsze). Wypożyczalnie: kajaków, pontonów. Na krótszych odcinkach możliwy w sezonie wiosenno-jesiennym przy wyższej wodzie spływ tratwami.
Najbliższe kąpielisko w Słowacji: Vyšné Ružbachy (20 km.)

Stacje i wyciągi narciarskie w okolicy:

• „Dwie Doliny” (Wierchomla – Muszyna),
• Jaworzyna Krynicka,
• Krynica – Góra Parkowa,
• Rytro – Ryterski Raj,
• Kosarzyska – Sucha Dolina
• Kokuszka.

Niektóre wycieczki samochodowe dalekie (około 100 km w jedną stronę, czasem więcej).

• Wieliczka: kopalnia soli.
• Okolice Iwonicza. Iwonicz Zdrój: zabudowa zdrojowa. Bóbrka: skansen przemysłu naftowego.
• Śladami bitew i cmentarzy z I wojny światowej.
• Lewocza (Levoča): stare miasto, mury obronne, gotycki kościół św. Jakuba, pręgierz z 1600 r., muzeum. Spiski Zamek, Spiska Kapituła i kościół we wsi Žehra (lista UNESCO).
• Słowacki Raj i Dobszyńska Lodowa Jaskinia. Jaskinia Ważecka.

Loisirs. Excursions depuis Wierchomla Wielka.

Dans Wierchomla meme:

• HIVER : la station de sports d’hiver „Dwie Doliny” (Deux Vallées)
• PRINTEMPS, ETE, AUTOMNE :
  • tir a l’arc,
  • peche dans le Poprad,
  • promenade a la découverte des sources d’eau minérale
  • promenade dans les forets du Parc Popradzki, visite des réserves naturelles „Lębarczek” et „Wierchomla”, balade dans la belle vallée de Potasznia.

Randonnées pédestres (durée : de 2 heures a une demi-journée):

• Chalet de berger du bord de Wierchomla (refuge.) – Pâturage Łabowska Hala (refuge) – Parchowatka – Wierchomla
• Pusta Wielka – Żegiestów – [trajet en autobus jusqu’a Muszyna] – Réserve de tilleuls a Obrożyska (avec un sentier pédagogique) – Szczawnik – Châlet de berger du bord de Wierchomla (refuge).
• Pusta Wielka – Châlet de berger du bord de Wierchomla (refuge) – le sommet Runek – Pâturage Łabowska Hala (refuge) – Parchowatka – Wierchomla.
• Promenade pour admirer le panorama des montagnes avec le village a leur pied (2 heures).

Randonnées pédestres (durée : une journée):

• Parchowatka – Pâturage Łabowska Hala (refuge) – Cyrla (refuge) – le village Rytro – Wielki Rogacz – Obidza – Eliaszówka – Piwniczna (retour en bus). Ce parcours peut etre divisé en deux parties: avec la descente du Wielki Rogacz a Piwniczna ou, plus court, avec le retour a Rytro.
• Pusta Wielka – Runek – Jaworzyna (refuge) – Krynica – Runek – Chalet de berger du bord de Wierchomla (refuge) – descente au village. Ce parcours peut-etre raccourci en évitant Krynica.

Randonnées cyclistes:

• Jusqu’a Żegiestów Zdrój ou se trouve le sentier ornithologique (repas a l’auberge du village de Żegestów).
• Jusqu’a l’entrée de la vallée Kosarzyska, a l’hôtel „Sucha Dolina” ou, plus loin, jusqu’a Obidza d’ou s’étendent des panoramas pittoresques (repas a l’hôtel ou a Obidza).
• A travers Piwniczna (une jolie buvette d’eau minérale), jusqu’au village Głębokie ou jaillit la source de Sainte Kinga (bars et restaurants a Piwniczna Zdrój).

Excursions en voiture dans les alentours (60 km aller-retour).

• „Pays de Muszyna” avec ses églises orthodoxes Łemek : a Wierchomla (1821 ), a Andrzejówka (vers 1864, avec la cloche „Ewa” et des icônes provenant d’une église plus ancienne), a Muszyna (ruines du château, habitations de la rue Kościelna, musée), a Powroźnik ou se trouve la plus ancienne église orthodoxe Łemek des Carpates polonaises (1600).
• Krynica: station thermale renommée avec ses villas en bois et ses établissements thermaux, Musée Nikifor (célebre peintre amateur), l’hôtel „Patria” de style Art nouveau. Tylicz: place du marché et église de 1612.
• Stary Sącz (ville fondée vers 1270 ): constructions en bois autour de la place du marché et dans les rues attenantes, Maison „Dom na Dołkach” qui abrite le musée régional, couvent des clarisses, autel construits par les montagnards a la mémoire de Jean Paul II qui y avait célébré une messe, portail en bois sculpté – oeuvre du groupe ethnique des Carpates du Sud.
• Nowy Sącz: place du marché, basilique Ste Marguerite, église St Roch, Musée départemental, „Vieille synagogue”. Musée ethnographique en plein air. Village galicien (reconstruction).
• Lubowla (L’ubovňa). Musée dans l’enceinte du Château des Lubomirski (de nombreuses pieces de collection du patrimoine culturel polonais), musée de plein air.

Excursions en voiture de plus longue durée:

• Les environs de Gorlice. Szymbark: son château renaissance a côté d’un musée de plein air. Gorlice: Musée consacré a la famille Karwacjan – notables de Cracovie, fondateurs de la ville de Gorlice. Libusza: église de la Nativité de la Vierge(vers 1513). Szalowa: église St Michel Archange. Biecz: centre ville avec des vestiges des fortifications, collégiale, musée, tombeau de Wacław Potocki a l’église Ste Anne. Binarowa: église St Michel Archange (vers 1500, inscrite sur la liste de l’UNESCO). Sękowa:église des St Philippe et St Jacob (1520, inscrite sur la liste de l’UNESCO).
• „ La route du miel” : trajet par Nowy Sącz ou par Krynica jusqu’au village Kamianna. Ensuite (ou a une autre occasion)a Grybów puis a Stróże ou se trouve le musée d’apiculture a la ferme de „Sądecki Bartnik” (Apiculteur Sądecki).
• La culture des Łemek du Beskid Niski. Owczary – église de 1653, Bartne – église de 1842 avec une iconostase du XVIIIe siecle; filiale du musée de Gorlice, Gładyszów – église de 1939 construite par des menuisiers huculs, Kwiatoń – église de la seconde moitié du XVIII siecle, Bielanka- église de 1773.
• Le long de Dunajec. Łopuszna: ensemble des bâtiments seigneuriaux de la fin du XVIIIe siecle devenu musée de la culture nobliliaire. Dębno Podhalańskie: église St Michel Archange du XVe siecle (inscrite sur la liste de l’UNESCO). Niedzica: château fort, grenier a blé en bois (fin du XVIIIe siecle), Kacwin: grenier a blé. Krościenko: façades de la place du marché, établissement thermal en bois. Szczawnica: villas thermales en bois.
• Les alentours de Limanowa. Manoir a Świdnik (un restaurant). Limanowa: église de Notre Dame de Douleur, de style Art nouveau [dans le cas d’une excursion plus longue, le trajet conduit de Limanowa par Tymbark et Jodłownik jusqu’a Szczyrzyca ou se trouve l’abbaye cistercienne de 1234 (avec une brasserie) et un musée]. Laskowa: manoir du XVIIe siecle et dans le hameau Jędrzejówka – un musée de plein air privé. Kamionka Mała: petite chapelle au cimetiere militaire de 1915 r. Chomranice: église de la fin du XVIIe siecle.
• Bardiów (Bardejov – en Slovaquie, ville inscrite sur la liste de l’UNESCO): vieille ville, basilique de St Idzi (avec le plus haut autel en bois en Europe), fortifications, hôtel de ville renaissance, ensemble de bâtiments de la communauté juive.

Descente de la rivere Poprad entre Muszyna et Stary Sącz (possibilité de la faire par étapes plus courtes). Location de kayaks et de canots pneumatiques. Lorsque le niveau de l’eau est plus élevé, entre le printemps et l’automne,cette descente se fait aussi en radeaux.
Les bains thermaux les plus proches se trouvent en Slovaquie a Vyšné Ružbachy (a 20 km.)

Stations de ski et remontées mécaniques des environs:

• „Dwie Doliny” (Deux Vallées) ( Wierchomla – Muszyna),
• Jaworzyna Krynicka,
• Krynica – Góra Parkowa (Mont du Parc),
• Rytro – Ryterski Raj,
• Kosarzyska – Sucha Dolina (Vallée Sucha)
• Kokuszka.

Excursions en voiture (100 km et plus a l’aller).

• Wieliczka: célebres Mines de sel.
• Les environs d’Iwonicz. Iwonicz Zdrój: établissements thermaux. Bóbrka: Musée de plein air de l’industrie pétroliere.
• Sur la trace des batailles et des cimetieres de la premiere guerre mondiale.
• Lewocza (Levoča): vieille ville, fortifications, église gothique saint Jaques, pilori de 1600, musée. Château Spiski, Chapitre Spiska et l’église a Žehra ( inscrite sur la liste de l’UNESCO).
• Słowacki Raj et la Grotte glaciaire Dobszyńska . La Grotte Ważecka.

Diversión y entretenimiento

En Wierchomla misma

• Invierno: estación de esquí “Dwie Doliny” (Dos Valles)
• Desde la primavera hasta el otono se puede:
  • aprender a tirar con arco deportivo
  • pescar en el río Poprad
  • caminar por las valles a nacimientos de aguas minerales
  • explorar grandes bosques:
• Parque Natural de Poprad
• cotos naturales “Lębarczek” y “Wierchomla”
• magnifico valle del arroyo de Potasznia

Senderismo: unas horas

• Ruta 1: Cabana del pastor de Wierchomla (refugio) – Łabowska Hala (refugio) – Parchowatka – Wierchomla
• Ruta 2: Pusta Wielka – Żegiestów – toma autobus a Muszyna – reservado de tila Obrożyska – Szczawnik – Cabana del pastor de Wierchomla
• Ruta 3: Pusta Wielka – Cabana del pastor de Wierchomla – Runek – Łabowska Hala – Parchowatka – Wierchomla
• Ruta 4: caminata panorámica corta de 2 horas con vistas de montana y pueblo

Excursiones: día entero

• Ruta 1: Parchowatka – Łabowska Hala – Cyrla – aldea Rytro – Wielki Rogacz – Obidza – Eliaszówka – Piwniczna
• Ruta 2: Pusta Wielka – Runek – Jaworzyna – Krynica – Runek – Cabana de pastor de Wierchomla

Ciclismo: rutas cercanas

• A Żegiestow Zdrój, ruta ornitológica
• Por el valle de Kosarzyska hasta el hotel Sucha Dolina, o hasta Obidza
• Piwniczna (manantial de aguas termales) hasta aldea Głębokie (fuente de Santa Kinga)

Viajes en coche: cercanías (hasta 30 kilometros)

• “Estado de Muszyna” y las iglesias ortodoxas mas cercanas: Wierchomla (1821), Andrzejówka (1864), Muszyna, Powroźnik (1600) – la iglesia ortodoxa mas antigua de los Carpatos polacos
• Krynica: las chalets de madera y edificios termales, el Museo de Nikifor, “Patria”. Tylicz: antiguo mercado, iglesia de 1612
• Stary Sącz (fundado alrededor de 1270): arquitectura de madera de la plaza y calles vecinas, “Dom na Dołkach” con museo regional, monasterio de clarisas, el altar papal, puerta “Brama Szeklerska”
• Nowy Sącz: la plaza, la basílica de Santa Marguerita, la iglesia de Santo Roch, el museo regional, “Vieja sinagoga”, parque etnográfico; pueblito de Galitzia
• Lubowla en Eslovaquia: museo en el Castillo de Lubomirski atestigua la cultura polaca, ruinas cerca del castillo

Excurciones en coche

• Afueras de Gorlice. Szymbark: fortaleza de renacimiento al lado del museo. Gorlice: El Museo de Karwacjanie. Libusz: la iglesia del Nacimiento de la Santa Virgen Maria (1513). Szalowa: la iglesia de Santo Miguel Arcángel (1500, en la lista de UNESCO)
• “Para la miel”, por Nowy Sącz o por Krynica a Kamiana. Luego Grybów, Stróże: el museo de apicultura cerca de la finca “Sądecki Bartnik” (Apicultor Sądecki)
• La cultura de los Lemki de sierra Beskid Niski. Owczary (1653), Bartne (1842; iconostasio del siglo XVIII), Gładyszów (constuido por carpinteros de los Hutsules); Kwiaton y Gładyszów del siglo XVIII
• El Barranco de Dunajec. Łopuszna: residencia senoral (finales del siglo XVIII), actualmente el museo de la cultura de los nobles. Dębno Podhalańskie: la iglesia del Arcángel Miguel del siglo XV (lista de UNESCO). Niedzica: castillo, granero de madera (finales del siglo XVIII). Kacwin: graneros “sypańce”. Krościenko: arquitectura de fachadas de la plaza principal, balneario de madera. Szczawnica: los chalets de madera.
• La región de Limanowa. El corte restaurado en Świdnik. Limanowa: la iglesia de La Virgen de los Dolores. Szczyrzyc: abadía cisterciense de 1234, cervecería y museo. Laskowa: el corte del palacio del siglo XVII. Jędrzejówka: museo privado. Kamionka Mała: la capilla en el cementario de la guerra de 1915. Chomranice: la iglesia (fin del siglo XVII).
• Bardejov en Eslovaquia (en la lista de UNESCO): centro antiguo de la ciudad, basilica de Santo Egidio en la plaza mayor, el altar mas alto de Europa, las murallas de defensa, el ayuntamiento de renacimiento, el complejo de edificios de la comunidad judía.

Descenso al río Poprad por la sección de Muszyna a Stary Sącz. Alquiler de canoa, pontón. En temporada primavera-otono descenso de balsa si el nivel de agua es suficiente.
Balneario mas cercano de aguas termales en Eslovaquia: Vyšné Ružbachy (20 kms)

Estaciones de esquí en las cercanías:

• Wierchomla y Muszyna – Dwie Doliny (Dos Valles)
• Krynica – Jaworzyna de Krynica
• Krynica – Góra Parkowa (La Montana del Parque)
• Rytro – Ryterski Raj (El Paráiso de Rytro)
• Koszarzyska – Sucha Dolina (El Valle Seco)
• Kokuszka

Excursiones lejanas en coche (mas de 100 kms)

• Wieliczka: la mina de sal
• Iwonicz Zdrój: arquitectura termal. Bóbrka: museo de la industria petrolero
• Las huellas de la I Guerra Mundial: los cementarios y los lugares de batallas
• Lewoczna en Eslovaquia: la ciudad antigua, las murallas de defensa de la iglesia gótica de Santo Jacobo, pręgierz (obelisco de castigo) de 1600. Museo. El castillo de Spisz, la iglesia en la aldea Žehra (en la lista de UNESCO)
• Slowacki Raj (El Paraíso Eslovaco), cueva de hielo en Dobszyn. Cueva Ważecka.